Оношилгоо үнэлгээ

Үнэлгээг бэлтгэгдсэн мэргэжилтнүүд хийдэг бөгөөд хүүхдийн сурах, нийгмийн, сайн сайхан байдлын хэрэгцээг ойлгож, оношлох нь эхний чухал алхам юм. Хүүхдийн сурах хэв маяг, давуу тал, хэрэгцээг тодорхойлохын тулд манай хүрээлэн олон төрлийн оношлогоо үнэлгээний үйлчилгээ үзүүлдэг. Хүүхдэд ямар бэрхшээл тулгардагийг үнэлж, ойлгосноор бид түүнд тохирсон зөвлөмж, арга хэмжээ, эмчилгээ, даван туулах стратеги  арга замыг тодорхойлж, хүүхдийн стрессийг бууруулж, ур чадвар, сайн сайхан байдлыг нь баяжуулж чадах юм.

Хүүхэд бүр өөр өөр байдаг учир хүүхдэдээ тохирох үнэлгээний сонголтыг тодорхойлохын тулд манай фэйсбүүк хуудсаар дамжуулан санаа зовж буй асуудлаа ярилцаарай. Үнэлгээ болгоны дараа хүүхдэдээ хамгийн сайн туслах үр дүн, зөвлөмжийг багтаасан иж бүрэн бичмэл тайлан хүлээн авч, үр дүнгийн талаар ярилцах болно. Та үр дүн, зөвлөмжөө хүүхдийнхээ сургуулийн багш болон бусад мэргэжилтнүүдтэй хуваалцах боломжтой бөгөөд ингэснээр таны хүүхдийг амжилттай хөгжихөд нь дэмжлэг үзүүлэхэд тохиромжтой стратегийг ашиглах боломжтой болно.

Сэтгэлзүйн үнэлгээ

Сэтгэлзүйн үнэлгээ нь таны хүүхдийн зан байдал, сэтгэл хөдлөл, давуу тал, хэрэгцээ, хөгжлийг ойлгоход туслах тест, ярилцлага, ажиглалт болон тусгай оношилгооны багаж хэрэгслүүдийн хослолыг ашигладаг. Энэхүү иж бүрэн багц үнэлгээ нь сэтгэл зүйчдэд тодорхой нөхцөл байдлыг оношлох, хүүхдийн хэрэгцээг  тодруулах, зохих арга хэмжээг тодорхойлоход тусалдаг.

IQ буюу психометрийн үнэлгээ гэж нэрлэгддэг танин мэдэхүйн үнэлгээ нь хүүхдийн сурах чадавхи, суралцах дуртай хэв маягийг тодорхойлоход тусалдаг. Танин мэдэхүйн тестийн үр дүн нь сэтгэл зүйчдэд хүүхдийн танин мэдэхүйн олон талт талбарт хүүхдийн давуу болон сул талуудыг ойлгох чадвар, орон зайн ур чадвар, сэтгэн бодох чадвар, санах ой, боловсруулах хурд зэргийг тодорхойлоход тусалдаг.

Танин мэдэхүйн үнэлгээг дараах байдлаар хийж болно:

  • Хүүхдийн суралцахуйн бэрхшээлийг тодорхойлоход тусалж, сургалтын төлөвлөгөө боловсруулах, зөвлөмж өгөх.
  • Хүүхдийн сурах үйл явцад үзүүлэх оюуны чадварын онцлог, нөлөөллийг тодорхойлох, тэднийг ангид дэмжих практик стратегиар хангах
  • Оюуны чадварыг тодорхойлох (Байгалиас заяасан онцгой бэлэг) 
Академик түвшин тогтоох үнэлгээ нь хүүхэд сурлагын олон талбарт хэрхэн амжилт гаргаж байгаа, энэ нь тэдний үе тэнгийнхэн болон ангийн хүлээлттэй хэрхэн харьцуулагдаж байгааг хэмждэг. Академик түвшний үнэлгээний үр дүн нь сэтгэл зүйчдэд хүүхдийн унших, бичих, математик, хэл ярианы чадвар, чадварын түвшинг тодорхойлоход тусалдаг. Дараах зорилгоор академик үнэлгээг хийж болно:
  • Тодорхой чиглэлээр хүүхдийн  академик хичээлийн ур чадварын түвшинг тодорхойлох
  • Дислекси, дискалкули, дисграфиа зэрэг тодорхой суралцахуйн бэрхшээлийн оношилгоо
  • Сургалтын тодорхой давуу тал, бэрхшээлийг дэмжих стратеги, анги, сургалтын орчинд дасан зохицуулах, сургах арга барилыг боловсронгуй болгох
  • Хувь хүний буюу тухайн хүүхдэд хандсан сургалтын төлөвлөгөө боловсруулах талаар мэдээлэл өгөх

Зан үйлийн үнэлгээ нь зан үйлийг ажиглах, дүрслэх, тайлбарлах, урьдчилан таамаглах, зарим тохиолдолд залруулах зорилгоор сэтгэл судлалын салбарт ашигладаг арга юм. Зан үйлийн үнэлгээ нь эмнэлзүйн, боловсролын болон байгууллагын орчинд хэрэглэгддэг. Хүүхэд, өсвөр үеийнхний зан байдал, сэтгэл хөдлөлийг ойлгоход тусалдаг. Жишээ нь: Түрэмгийлэл, айдас түгшүүр, нийгмийн ур чадвар, өөрийгөө үнэлэх үнэлэмж гэх мэт.

Таны хүүхдийн ой санамж, түүний дотор харааны болон хэл ярианы санах ой, богино болон урт хугацааны санах ойн давуу болон сул тал, аль нь давамгай байгааг илрүүлнэ.

Хүүхдийн харилцааны ур чадварыг цогцоор нь авч үздэг, Үүнд: Мэдээлэл хүлээн авах, илэрхийлэх, ашиглах ур чадвар, үг хэллэг, авиа зүйн мэдлэг, гацах, дуу хоолой гэх мэт.

ADHD-ийн үнэлгээ нь хүүхдэд анхаарал сулрах/гиперактив байдлын эмгэг (ADHD)-тэй байж болох эсэхийг тодорхойлдог. Олон арга, хэрэгслийг ашигладаг иж бүрэн үнэлгээ юм. ADHD-ийн сэтгэлзүйн үнэлгээ нь ярилцлага, янз бүрийн нөхцөлд шууд ажиглалт хийх, психометрийн тест, багш, асран хамгаалагч болон хүүхэдтэй тогтмол харьцдаг бусад хүмүүсийн санал хүсэлтийг багтаадаг. ADHD-ийн үнэлгээ нь хүүхэд, өсвөр үеийнхний асуудал, ялангуяа анхаарал хандуулахгүй байх, хэт идэвхжил, импульсив зэрэг асуудлуудыг үнэлэх зорилготой. Тус хүрээлэнгийн сэтгэл зүйчид хүүхдийн зан байдал нь “Сэтгэцийн эмгэгийн оношилгоо, статистикийн гарын авлага” (DSM-5)-д заасан ADHD-ийн оношлогооны шалгуурыг хангаж байгаа эсэхийг тодорхойлохын тулд дүн шинжилгээ хийдэг.

Хүүхдийн унших хэлбэрээр суралцахад үүсч байгаа тодорхой бэрхшээлийг илрүүлнэ.

Хүүхдийн тоо бодох, тоо тоолохтой холбоотой суралцахад үүсч байгаа  математикийн бэрхшээлийг илрүүлнэ.

Дисграфи нь бичгээр илэрхийлэгдэх сургалтын үед үүсдэг өвөрмөц бэрхшээл юм. Бичихэд хүндрэл учруулдаг. Дисграфитай хүүхэд, өсвөр насныхан ихэвчлэн зөв бичгийн дүрэм, гараар бичих, бичгийн илэрхийлэл, бичгийн тодорхой, нарийвчлалтай холбоотой асуудлуудтай тулгардаг. Тэд мөн хуудсан дээрх үсэг, үг, тоог зэрэгцүүлэн зохион байгуулахад бэрхшээлтэй тулгарч байж болно.

Дэлхийн хэмжээнд Хүүхдийн IQ-г тогтоодог батарей буюу иж бүрэн багц тест хоёр байдаг. Түүний нэг нь “Британийн чадварын хэмжүүр” тест юм.
Бид энэхүү IQ-ийн батарей тестийг 2011 онд Монгол улсад стандартчилснаас хойш Монголын Сэтгэл зүй Сэтгэц Хэмжил зүйн Үндэсний хүрээлэн нь “Монголын оюун ухааны итгэлцүүр” тестээр 5-18 насны хүүхдийн IQ-ийн цогц оношилгоо хийж байна. Энэхүү батарей тест нь:
– Хүүхдийн хэл ярианы IQ чадвар,
– Харааны IQ чадвар
– Ерөнхий IQ
– Богино хугацааны санах ойн IQ
– Урт хугацааны санах ойн IQ
– Оройн зайн дүрслэх чадварын IQ
– Мэдээлэл хүлээж авах хэлбэр
– Мэдээлэл боловсруулах хурд зэргийг илрүүлнэ.
 
Оношилгооны хэлбэр: Зөвхөн биеэр ирнэ.
– Оношилгоо үргэлжлэх хугацаа 2 цаг, эцэг эхэд өгөх зөвлөгөө 1 цаг, нийт 3 цаг
– Хариу тайлагнал А4/13 хуудас
– Тайлагнал илгээгдэх хугацаа: Ажлын 2-14 хоног
Суралцахуйн бэрхшээлийн дараах хэлбэрүүд оношлогдоно. Үүнд:
– Dyslexia
– Dyscalculia
– Dysgraphia
– Dysphasia –
– Dyspraxia –
– Auditory Processing Disorder
– ADHD
 
Оношилгооны хэлбэр: Зөвхөн биеэр ирнэ.
– Оношилгоо үргэлжлэх хугацаа 2 цаг, эцэг эхэд өгөх зөвлөгөө 1 цаг, нийт 3 цаг
– Хариу тайлагнал А4/13 хуудас
– Тайлагнал илгээгдэх хугацаа: Ажлын 2-14 хоног

8-12 насны хүүхдийн EQ-г тодорхойлох тест. Биеэр ирж оношлуулна.

Оношилгооны хэлбэр: Биеэр ирж бөглөх эсвэл манай цахим тестийн систем рүү нэвтрэн эцэг эх, асран хамгаалагчийн тусламжтай онлайнаар бөглөх боломжтой. 

12-17 хүртэлх насны хүүхэд өөрөө бие даан бөглөх боломжтой EQ тест. 

Оношилгооны хэлбэр: Манай онлайн тестийн системээр дамжин онлайнаар бөглөх боломжтой. 

17-с дээш насанд хүрсэн бүх хүн бөглөх боломжтой EQ тест. 

Оношилгооны хэлбэр:  Манай цахим тестийн сан руу нэвтрэн, онлайнаар бөглөнө.

Яагаад миний хүүхдэд сэтгэлзүйн үнэлгээ, оношилгоо шаардлагатай байж болох вэ?

Янз бүрийн шалтгааны улмаас хүүхдийг сэтгэлзүйн үнэлгээ оношилгоонд хамруулж болно. Сурлагын хувьд бэрхшээлтэй, гэртээ эсвэл сургууль дээрээ анхаарал төвлөрлийн болон зан үйлийн асуудалтай, сэтгэлээр унасан, санаа зовнилтой эсвэл суралцахуйн бэрхшээлтэй байж болно. Ихэнхдээ хүүхдүүд сургуульд суралцаж чадахгүй байх эсвэл үе тэнгийнхнээсээ хоцорч байгаа мэт санагдах үед багш эсвэл сургуулийн сэтгэл зүйч хүүхдийг сэтгэлзүйн оношилгоонд хамруулахыг санал болгодог.

Хүүхдэд ямар бэрхшээл тулгардагийг үнэлж, ойлгосноор сэтгэл судлаачид түүнийг даван туулах эерэг стратеги боловсруулах, хүүхдийн стрессийг бууруулж, ур чадвар, сайн сайхан байдлыг нь баяжуулж чадах юм.

Сэтгэлзүйн үнэлгээг хэн хийдэг вэ?

Үнэлгээг мэргэшсэн мэргэшсэн сэтгэл зүйчид эсвэл мэргэжлийн сэтгэл судлаачид хийдэг. Сэтгэл зүйч хүүхдийн давуу болон сул талуудыг үнэлж, дараа нь эцэг эх, багш нарт хүүхдийн хөгжил дэвшилд туслах стратегийг санал болгодог.

Үнэлгээний хариу хүлээн авахад хэр хугацаа шаардагдах вэ?

Сэтгэл зүйн үнэлгээний тайлан оношилгоо хийсэн уулзалтаас хойш 1-2 долоо хоногийн дотор танд хүрнэ. Тайлан удаан хүлээгдэх тохиолдолд мэдэгдэх болно.

Оношилгооны үр дүн гарахад юу болох вэ?

Оношилгоо дуусч, тайланг бичигдсэний дараа үр дүнгийн талаарх мэдээллийг бүрэн эхээр нь танд имэйл болон цахим хэрэгслээр илгээнэ. Шаардлагатай тохиолдолд хэвлэмэл тайлан, тодорхойлолтыг шуудангаар илгээх боломжтой. Хариу үр дүн нь таны хүүхдийн бүх боломж, чадвар, ур чадварыг зуун хувь харуулахгүй гэдгийг санаарай. Харин үнэлгээг хүүхдийн “одоогийн үйл ажиллагааны түвшин”, сургууль, гэрийнхээ орчинд хэрхэн суралцаж байгаа, давуу болон сул талуудын талаар танин мэдэх арга болгон ашигладаг. Сэтгэл зүйч таны хүүхэд юуг сайн хийдэг талаар ярилцаж, шийдвэрлэх шаардлагатай асуудлуудыг сайжруулахад туслах зөвлөмжийг санал болгоно. Хэрэв таны хүүхэд сурах чадваргүй, зан үйл, сэтгэл хөдлөлийн асуудалтай гэж оношлогдвол тухайн асуудал, бэрхшээлийг даван туулахад нь хүүхдэдээ туслах зөвлөмжийг өгөх болно.

Манай оношилгоо үнэлгээний үйлчилгээнд хэрхэн хандах вэ?

Байршил: Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо, Юнеско гудамж, J Hotel Tower 907 тоот /1-р төрөх эмнэлэг, DHL-ээс урагш Сэлбэ гол дагуу цэнхэр шилэн барилга/

Ажиллах өдрүүд: Даваагаас Бямба гараг хүртэл

Бидэнтэй 80447188, 70007188 дугаарт залгаж эсвэл “Монголын Сэтгэлзүй Сэтгэц Хэмжилзүйн Үндэсний Хүрээлэн” фэйсбүүк хуудсаар мессеж бичин цаг авч үйлчлүүлнэ үү.